Yükseköğretimdeki hızlı değişim[1] üniversitelerdeki yönetişim, yönetim ve liderlik sorumluluklarını ön plana taşımıştır. Bazı yönetim araçlarının geliştirilmesi ve kullanılması fark yaratmaktadır. Aşağıda bu yönetim araçları tanıtılmaktadır.

Yönetişim, kurum seviyesinde ve içinde karar verme süreç ve yetkilerini içeren organlar ve işlevler bütünüdür. Yönetim ise, uygun enstrümanları kullanarak karar ve politikaları hazırlamak, uygulamak ve bunların verimliliğini ve etkinliğini değerlendirmek ve irdelemek şeklinde özetlenebilir. Bu enstrümanlar aynı zamanda  kurumun içeride ve dışarıda şeffaflığını ve hesap verebilirliğini sağlamaya hizmet eder. Yönetim araçları iki değişik ana karaktere sahiptir. Birinci grup idari yapılanma ile ilgili olan, rutin günlük faaliyetleri düzenleyen, öğrenci işleri, insan kaynakları, bilgi-işlem, mali işler-muhasebe, lojistik, güvenlik, temizlik gibi hususlardır. İkinci grup ise değişim veya kurumsallaşma stratejilerini destekleyen enstrümanlardır. Bu grup son 30 yılda ortaya çıkan ve yükseköğretim alanındaki hızlı değişime cevap vermeye yönelik proaktif ve girişimci olma ihtiyacını hisseden kurumların kullandıkları – stratejik plan, mali plan, kalite kültürü, performans göstergeleri, tam maliyet muhasebesi, araştırma yönetimi, iletişim gibi – unsurları içerir.

Stratejik Plan, tüm kurumun 5-10 yıllık kendi geleceğini, hedeflerini planlaması için bir araç olup, iç ve dış koşulların gelişmesine yönelik değişik senaryoların gözden geçirilmesi ve bunlara karşı en uygun stratejinin seçilerek içinin doldurulması olarak tanımlanabilir. Sıfırdan başlayarak yapılması (mevcudu değiştirmek değil), hem üst yönetimin hem üniversite kamuoyunun sahiplenmesi, hem düşey bütünleşik (üniversite ve alt birimleri arasında bağlantı), hem yatay bütünleşik (benzer fonksiyon alanları arasında bağlantı) olması, bilinçli ve sistematik bir gayretle anlamlı değişiklik yaratacak tarzda yürütülmesi şarttır.

Devamını oku “Bu alanların üniversitedeki yeri ve önemi nedir?” →